Teraryum Nedir? Yapım Aşamaları ve Bakımı

Teraryum Nedir? Yapım Aşamaları ve Bakımı

Teraryum, cam bir kabın içine inşa edilen küçük bir bahçe olarak tanımlanabilir. Coğunlukla evlerin eğlence köşelerine, salonlara ya da oturma alanlarına yerleştirilen teraryumlar; içeriğinde küçük bitkilere ve hayvanlara yer verir. Teraryum yapımı sayesinde eğlenceli bir hobi edinebilir, çevrenizdeki canlılar ve yaşam döngüsü hakkında bilgilendirici gözlemler yapabilirsiniz.

Teraryum Nedir?

Teraryum ile ilgili en çok sorulan sorularında başında “Teraryum nedir?” ve “Teraryum ne demek?” soruları gelir. Köken açısından baktığımızda, teraryum teriminin Latince “terra” (toprak) sözcüğü ile “aquarium” (akvaryum) kelimesinin birleşiminden türediğini görebiliriz. Dolayısıyla, çeşitli boyutlarda ve şekillerde bulunan, içerisine bitkiler yerleştirilip küçük ekosistemler oluşturulan tüm alanlar teraryum olarak adlandırılabilir.

Teraryum Örnekleri

Farklı amaçlara ve zevklere hitap eden çeşitli teraryum çeşitleri söz konusudur. En popüler teraryum örnekleri şu şekildedir:

  • Açık teraryumlar: En yaygın teraryum çeşitlerinden birisi açık teraryumlardır. Üstlerinin açık olması, bu çeşit teraryumlarda her çeşit bitkinin büyümesine olanak tanır. Sunduğu huzur veren renkler ve kolay bakım olanağı, bu teraryum çeşidinin bitki severler tarafından sıklıkla tercih edilmesini sağlar.
  • Kapalı teraryumlar: Genelde tropik bitkilerin yetiştirilmesinde kullanılan kapalı teraryumlar, bitkilerle dekorasyon yapmak isteyen bitki severler tarafından sıklıkla tercih edilir. Bu tür teraryumların başlıca dezavantajları ise zor bakımı ve barındırdığı yüksek nem oranı sebebiyle her bitki için uygun olmamasıdır.
  • Tabak teraryumları: Fanusa ya da kapalı bir kaba teraryum yapmak, ilk defa bu hobiyle ilgilenen kişiler için zorlayıcı olabilir. Böyle durumlarda, tabak teraryumlar yeni başlayanların imdadına yetişir. Yapımı daha kolay olan bu minimalist teraryumlar, az malzeme ile görsel açıdan zengin minyatür bahçeler yaratmanızı sağlar. Tabak teraryum yapımında en çok kullanılan kaplar arasında cam tabaklar yer alır.
  • Biyoaktif teraryumlar: Yapımı ve bakımı oldukça zorlayıcı olan biyoaktif teraryumlar, küçük bir ekosistem ortaya koymanızı sağlar. Bu tür teraryumlar, içerisinde toprağı gübreleyen sistemlere ve bitki dışında canlı türlerine yer verir. Mantarlar ve küçük böcekler, bu çeşit teraryumların başlıca bileşenleri arasında bulunur. Su döngüsü ve toprağın gübrelenmesi tamamen teraryum içerisinde biyolojik faaliyetler sonucu gerçekleşir, dışarıdan müdahale gerektirmez. Doğal olarak, böylesine karmaşık bir ekosistemi inşa etmek oldukça zorlayıcıdır. Biyoaktif teraryum faydalarından birkaçı ise göze hitap etmesi ve evde su tasarrufu yapma imkânı tanımasıdır.

Teraryum Nasıl Yapılır?

Teraryum yapımı, oldukça eğlenceli ve eğitici bir süreçtir. Kendi minyatür bahçenizi oluştururken verdiğiniz emek ve harcadığınız zaman boşa gitmez.

Teraryum yapımı için gereken başlıca malzemeler şunlardır:

  • Cımbız – Küçük bitkileri, tohumları ve nesneleri teraryuma yerleştirirken faydalanabilirsiniz.

  • Kaşık ya da çatal – Birini tırmık diğerini de kürek olarak kullanabilirsiniz.

  • Makas – Bitkileri budamak için yararlanabilirsiniz.

  • Küçük bir fırça – Toprağı süpürmek ve temizlemek için kullanabilirsiniz.

  • Spreyli şişe – Bitkilerinizi sularken kullanabilirsiniz.

  • Güzel bir cam kap – Tamamen tercihlerinize bağlı olarak orta boylarda bir fanus, küçük bir kül tablası ya da büyükçe bir akvaryum seçebilirsiniz.

Gereken malzemeleri öğrendiğimize göre adım adım teraryum yapımına geçebiliriz:

  1. Bitki seçimi

Birbirinden çeşitli teraryum bitkilerini süpermarketlerde, hobi ürünleri satan mağazalarda ya da çiçekçilerde rahatlıkla bulabilirsiniz. Bu bitki çeşitlerinden hangilerini teraryumunuzda kullanacağınız tamamen size kalmıştır.

İlk defa teraryum yapan kişilere önerimiz, farklı bitkileri inceleyerek daha az bakım gerektirenleri tercih etmeleridir. Böylece teraryum konusunda iyice tecrübe kazanıp ilerleyen süreçte daha karmaşık bitkilere geçebilirler.

  1. Su tahliye alanı oluşturma

Çoğu teraryum kabı kapalı bir tabana sahiptir. Dolayısıyla teraryumu herhangi bir su tahliye alanı olmadan kullanmak, bitki köklerinin su altında kalıp çürümesine neden olabilir. Bu durumun önüne geçmek için teraryumun tabanına 5-6 santimlik bir çakıl taşı katmanı ekleyerek küçük bir su tahliye alanı oluşturabilirsiniz. Bu katmanın üstünü aktif karbon ile kapatarak su tahliyesini kolaylaştırıp ve koku oluşumunu önleyebilirsiniz.

  1. Yosun ve toprak ekleme

Öncelikle, taş ve kömür katmanının üstüne ince bir yosun katmanı yerleştirerek toprağın su tahliye alanına karışmasını önleyebilirsiniz. Ardından, önceden hazırladığınız toprağı küçük bir kaşık yardımıyla yosun katmanının üstüne serpiştirin ve kaşığın altıyla düzleştirin. Teraryumun içerisine yaklaşık 5 santimetre yüksekliğinde bir toprak katmanı oluşturmanız, bitkilerinizin daha sağlıklı bir şekilde büyümesine yardımcı olur. Bu arada eğer teraryumunuz küçükse toprak katmanını biraz daha alçak yapabilirsiniz.

  1. Bitkileri yerleştirin

Teraryumunuza toprak ekledikten sonra bitkileri yerleştireceğiniz alanı düzenleyebilirsiniz. Eğer görsellik sizin için önem arz ediyorsa, bir kaşık aracılığıyla teraryum içerisinde küçük tepecikler yapabilirsiniz.

Dikeceğiniz köklü bitkilerin aşırı uzun köklerini bir makas aracılığıyla kısaltabilirsiniz. Yine makas kullanarak bitkilerin sararmış ve kurumuş dallarını budamayı ihmal etmemelisiniz. Aşırı uzayabilen bitkilerin bazı köklerini tamamen keserek bitkinin kontrolsüz bir şekilde uzamasının önüne geçebilirsiniz.

  1. Teraryumunuzu dekore edin

Eğer tüm adımları dikkatli bir şekilde izlediyseniz sırada, minyatür bahçenizi dekore etmek var.

Bu aşamada; küçük bibloları, minyatür yapıları ve çeşitli dekorasyon nesnelerini, bir cımbız yardımıyla, dikkatli bir şekilde teraryumunuza yerleştirebilirsiniz. Ancak dekorasyon konusunda aşırıya kaçmamalı, teraryumunuzda boş yerler bırakarak bitkilerinize büyüyecek alan tanımalısınız.

Teraryum Bakımı

Doğru bakım, teraryumunuzdaki bitkilerin çok daha sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişmesine olanak tanır. Teraryum bakımı sırasında dikkat etmeniz gereken noktalar şunlardır:

  • Teraryumunuzu düzenli olarak kontrol edin.

  • Eğer teraryumunuz açıksa, bitkilerinizi, düzenli olarak, bir spreyli şişe aracılığıyla sulayın.

  • Bitkilerinizin aşırı sıcaklamaması ve kurumaması için teraryumunuzu doğrudan güneş ışığı almayan bir yerde tutun.

  • Bitkilerin kuruyan, aşırı uzayan ya da zarar gören dallarını düzenli olarak budayın.

“Bitkilerim başlarını eğiyor, bunun için ne yapmalıyım?” diye düşünüyorsanız bu, oldukça sık rastlanan ve çözümü de oldukça basit olan bir durumdur. İlk defa teraryum yapan kişiler, teraryumlarını evin herhangi bir yerine yerleştirip oldukça uzun süreler orada bırakır. Halbuki, sürekli güneş ışığı arayışında olan bitkiler, ışık aldıkları tarafa doğru eğilir. Eğer bitkilerinizin tek bir tarafa eğilmesini istemiyorsanız, teraryumunuzun yerini düzenli olarak değiştirmelisiniz.

Teraryum bakımı esnasında akla sıkça gelen sorulardan biri de “Teraryumumun camı buhar yapıyor, ne yapmalıyım?” olabilir. Bitkilerinizi suladıktan sonra buharlaşan nem, teraryumun camında bir buhar katmanı oluşturur. Bu durumun oldukça sık gerçekleşmesi, teraryumunuzu aşırı suladığınız anlamına gelir. Verdiğiniz su miktarını azaltarak bu durumun önüne geçebilirsiniz. Kapalı teraryumlarda ise belirli aralıklarla teraryumun kapağını açarak havalandırma yapmanız yeterlidir.

Teraryumunuzda böcekler varsa ve bunlardan nasıl kurtulabileceğiniz sorusu akla gelebilir. Aşırı sulanan teraryumlarda, toprağın çürümesi ile çeşitli böcekler ortaya çıkar. Çürümüş topraktan kurtularak ve teraryumu böceklerden temizleyerek bu sorunun üstesinden gelebilirsiniz. Çürümeyi yavaşlatmak istiyorsanız toprağa aşırı su vermekten kaçınmayı unutmayın.

 

Ev Dekorasyonunda Teraryum

Oturma odasına, salona, ofisinize ya da evinizin eğlence alanına yerleştirebileceğiniz ev dekorasyonu için teraryumlar; yaşam alanınıza ferah bir hava katar ve dinlendirici bir ortam sunar.

Teraryumlarınızı daha etkileyici bir şekilde sergilemeniz ise birbirinden yaratıcı tasarımlar sayesinde mümkündür. Örneğin küçük kaplara yaptığınız teraryumları, bir ip yardımıyla tavana asarak ev dekorunuza minimalist bir dokunuş katabilirsiniz. Eğer birden fazla teraryumunuz varsa bunları evinizin bir köşesinde bir araya getirerek küçük bir teraryum köşesi yaratabilirsiniz.