Yeni Alınan Bitki Bakımı: Temel İpuçları ve Sağlıklı Büyütme Yöntemleri
Yeşil rengi her zaman insana huzur ve mutluluk vermiştir. Bu nedenle orman yürüyüşlerini ve kır gezintilerini genellikle çok severiz. Eşsiz doğa portresinin ana rengi olan yeşili evlerimizin de bir parçası yapmak, doğanın güzelliklerini yaşam alanımızın bir parçası haline getirmek için evde büyütebileceğimiz birçok bitki vardır. Farklı boyut ve özelliklerde çiçek açan veya geniş yapraklarıyla büyük yer kaplayan çok çeşitli seçenekler mevcuttur.
Ev bitkileri insanların doğa ile bağını sürdürmesi ve yaşam alanlarını renklendirmesi için tercih edilirler. Ufak saksılarda yetiştirilen minik bitkilerden, büyük saksılarda ufak meyve ağaçlarına, teraryumlara kadar evde yetiştirilebilecek birçok bitki vardır. Hepsi özenle bakılması gereken bu bitkiler için önerileri sizler için derledik.
Yeni Alınan Bir Bitkinin İlk Günleri:
Yeni alınan bitki bakımı, bitkinin uzun zaman yaşamasını sağlayacak önemli adımların atılacağı dönemdir. Yeni bitki alındığında yapılması gerekenlerin başında bitkiyi tanımak gelmektedir. Bu nedenle bitkinin türünü öğrenip ihtiyaçlarını anlamak bitki büyütmeye başlamanın ilk aşamasıdır. Tür özelliklerine uygun bir toprak ve saksı, oda sıcaklığı ve güneş alma durumlarına göre bitkinin en konforlu şekilde büyümesini sağlamak gerekmektedir. Düzenli bir şekilde bakımının nasıl yapılması gerektiği ve sulama koşullarını da detaylı bir şekilde öğrenmek bitkinin kurumadan mümkün olduğunca uzun süre yaşamasını sağlamak için faydalı olacaktır.
Bir bitkinin yeni ortamına alışmasını insanların başka bir şehre taşınmasına benzetmekte bir sakınca yoktur. Nasıl insanlar yeni bir şehre taşındıklarında bu durum strese neden oluyorsa bitkiler için de yeni ortam koşulları strese neden olmakta ve belli bir alışma süreci gerektirmektedir. Bitkinin mevcut koşullara uyum sağlaması değişkenlik gösterse de birkaç hafta içinde gerçekleşecektir. Bu süreçte bitkinin mümkün olduğunca değişken olmayan uygun bir oda sıcaklığında tutulması önerilebilir.
Bitkinin türüne göre gerekli bakım önerilerinin de eksiksiz ve düzenli bir şekilde yerine getirilmesi büyük ölçüde süreci kolaylaştıracaktır. Az bakım gerektiren bir bitki bakmak isterseniz kışın balkonda yetiştirebileceğiniz baharatlar sizin için uygun olacaktır.
Yeni Alınan Bitki İçin Temel Bakım İpuçları:
Yeni alınan bir bitki için pratik birkaç ipucu ile bitkinin temel ihtiyaçlarını ve bakımda dikkat edilmesi gerekenleri kavrayabiliriz:
- Sulama: Su bitkilerin en önemli ihtiyacıdır, kendi besinlerini üreten bitkilerin besin üretiminde kullanmak için ihtiyaç duyduğu suyu düzenli ve kontrollü bir şekilde vermek gerekmektedir. Bu nedenle bitkinin konumu, güneşe ne kadar maruz kalması gibi faktörlere bağlı olarak toprağın ve yaprakların kuruluk durumlarını takip etmeli ve en az haftada bir kez sulamalıyız. Teraryumdaki bitkiler saksıdaki bitkilere kıyasla daha az sulama gerektirebilir.
- Saksı: Her bitki ne kadar küçük tohumlardan da çıksalar çok farklı boyutlara ulaşma potansiyelleri vardır, bu nedenle kökleri ve gövdesi büyüdükçe uygun büyüklükte saksı tercih edilmesi önemlidir. Bitkinin kuruma ve solma gibi problemleri olması halinde köklerin sığabileceği uygun bir saksıya nakledilmesi problemlerin çözülmesini sağlayabilir.
- Toprak: Bitkiler için toprak içeriği ve mineralleri önemlidir. Genellikle çok benzer gübre ve topraklar kullanılsa da bitkinin ne tür toprakta daha verimli bir şekilde büyüyeceğini bilmek ve buna uygun tercihte bulunmak daha sağlıklı olacaktır.
- Güneş ve Aydınlatma: Bitkilerin tamamı ışık görmeye ihtiyaç duyar ve bu sayede enerji üretirler ancak her bitkinin ihtiyaç duyduğu miktar farklıdır. Bazı bitkiler direkt güneş ışığına ihtiyaç duyarken bazıları için daha az ışık alan yerlerin seçilmesi gerekmektedir. Güneş istemeyen çiçekler ve bitkiler için yeterli ışık alıp güneş ışığına direkt olarak maruz kalmayacağı konumları seçmek gerekmektedir.
Bitki Sağlığı ve Sorunlarını Teşhis Etme:
Bitkilerin genellikle canlı yapraklarını ve renkli çiçeklerini görmeye alışığız. Ancak tüm canlılarda olduğu gibi bitkilerde de karşılaşabileceğimiz birçok sağlık problemi vardır. Bunlar özellikle bitkilerin yaprak ve gövdelerindeki değişikliklerle kendilerini gösterirler. Bazen yetersiz sulama, fazla ışık ve sıcaklığa bağlı olsa da bitkilerde de görülebilen hastalıklar vardır. Farklı durumlarda yapraklarda meydana gelebilecek değişiklikler şu şekilde sıralanabilir:
- Gittikçe genişleyen koyu kahverengi lekeler: Yaprakların ortasından veya kenarlarından başlayarak kurumuş ve genişleyen bölgeler şeklinde görülür. Ortasında nispeten ıslak alanların olması bakteriyel bir duruma işaret edebilir.
- Yoğun kahverengi ve sarı lekeler: Bu daha küçük kahverengi lekeler genellikle tek bir nokta içinde değişen sarı veya kahverengi tonlarına sahiptir. Bu haliyle hedef tahtasına benzetilebilir. Yapraklarda bu tarz lekeler mantarlardan kaynaklanabilir.
- Küçük kahverengi benekler: Bazen kırmızı da olan bu lekeler yaprağın geneline yayılmış çiller gibidir. Sulamadaki dengesizlikler bitki hücrelerinin su dengesini bozarak ödeme neden olabilir. Bu çil benzeri lekeler de ödeme bağlı gerçekleşen hücre değişimlerinden kaynaklanmaktadır.
- Yaprak uçlarında sararma ve kuruma: Yaprakların en uç kısımlarında sararmalar ve zamanla kuruyarak büzüşme görülebilir. Sıklıkla sulama problemlerinden kaynaklanmaktadır.
- Yaprağın tamamında sararma: Bu durum uçlardaki sararmadan farklı olarak her taraftan başlayan bir sararmadır, benzer şekilde sulama kanyaklı olabileceği gibi bitkinin yaşlanması da bu durumun nedenleri arasındadır.
- Büyük gri yamalar: Bu tarz bir leke bitki açısından tedirgin edici durabilir ama nispeten sebebi kolay anlaşılabilecek bir durumdur. Bitkinin ortasında meydana gelecek büyük gri bir leke ve lekenin içindeki beyazlaşmalar direkt ışık maruziyetine bağlı yanmaya bağlı olarak oluşur. Bazen geri dönüşsüz olan duruma karşı budamak gerekebilir.
Bitki büyütmek yaşam alanımızı renklendirmek için güzel seçeneklerden biri olmanın yanında kendi içinde birçok parametreyi barındıran bir süreçtir aynı zamanda. Alınan bitkinin türüne göre sulama sıklığı, toprak içeriği, güneş almasıyla alakalı parametreler uzun süreler bitkinin yaşayabilmesi için gereklidir. Bu nedenle genellikle ilk defa büyütmek için bitki alan insanların bitkinin bakımıyla alakalı öğrenmesi gereken birçok şey vardır. Özellikle alınan bitkinin hayatını sürdürmesini ve yeni ortamına alışmasını sağlamak için çok hassas ayarlamalarla bitki bakımını gerçekleştirmek gerekebilir.
Sıkça Sorulan Sorular:
Yeni alınan bir bitki nasıl sulanmalı?
Yeni bir bitkinin ilk haftalarda toprağının çok kurumamasını sağlamak önemlidir. Duruma göre ilk birkaç hafta, haftada iki ila üç defa sulama gerçekleştirilip ilerleyen zamanlarda haftada bire düşülebilir. Bu süreçte bitkiyi iyi takip ederek su ihtiyacı belirlenebilir.
Bitki alırken hangi toprak türü tercih edilmeli?
Her bitkinin farklı tipte toprağa ihtiyacı vardır. Bitkinin türüne göre bilgi alıp uygun toprak seçilebilir.
İç mekân bitkileri için ideal ışık şartları nelerdir?
İç mekân bitkileri için genellikle ışık alan ancak direkt olarak güneş ışığına maruz kalmayacağı bir yer seçilebilir. Bu sayede bitkinin yeterli ışık alması sağlanırken güneş ışığının direkt zararlı etkilerinden de korunmuş olur. Farklı bitkiler için farklı gereksinimler olduğunu da unutmamak gerekmektedir.
Yeni bitki yaprakları neden sararır?
Yaprak sararmasının birçok farklı nedeni olabilir. Sulamaya bağlı olarak sararmalar olabileceği gibi bitkinin yapraklarındaki sararmalar viral bir enfeksiyona da işaret ediyor olabilir. Yapraklara bakarak bitki sağlığı açısından birçok konuda fikir edinmek mümkündür.
Evde bitki bakımı için hangi gübreler kullanılmalı?
Ev bitkilerinin farklı dönemlerde farklı mineral ve besin ihtiyaçları vardır bu nedenle bitkinin durumuna göre seçilebilecek birçok farklı gübre bulunmaktadır. Bu nedenle Yeni bitki alırken dikkat edilmesi gereken durumlardan biri de bitki ile birlikte uygun toprak ve kum tercihinde bulunmaktır. Bunların yanında bitkinin ihtiyacına göre toprağa farklı mineraller karıştırılabilir ve evdeki uygun besin atıklarından gübre üretilebilir.